Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «الف»
2024-05-01@06:18:40 GMT

حضور استعاری شب یلدا در ادبیات «یلدا» در شعر فارسی

تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۶۹۸۱۱


«شب یلدا» یا «شب چله» همانند دیگر جشن‌های ایرانی در شعر فارسی نیز نمود داشته؛ شاعران تاریکی و ظلمت شب یلدا را استعاره‌ای از دوری و فراق یار دانسته و گاه گیسوی یار را به شب یلدا مانند کرده‌اند.

به گزارش الف کتاب به نقل از ایسنا، شب آغاز زمستان به شب یلدا و یا شب چله معروف است و یکی از جشن‌های ایرانیان باستان به حساب می‌آید که گرامی داشته  می‌شود؛ البته واژه یلدا ریشه‌ سریانی داشته و به معنای زایش و میلاد است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

شاعران کلاسیک و معاصر و در دوره‌های مختلف تاریخی از واژه یلدا در آثارشان  استفاده کرده‌اند؛ گاه شب هجران و غم دوری یار را و گاه  زلف یار را از حیث سیاهی و درازی به یلدا تشبیه کرده‌اند.

 نمونه‌هایی از نمود یلدا در شعر شاعران:

 

شب یلداست هر تاری ز مویت، وین عجب کاری

که من روزی نمی‌بینم، خود این شب‌های یلدا را (سلمان ساوجی)

****

دور است کاروان سحر زین‌جا

شمعی بباید این شب یلدا را (پروین اعتصامی)

****

توصیف زلف پُرشکنت کردم

گردید بزم ما شب یلدا گرم (صابر همدانی)

****

قسمت من بین و روزی رقیب

روز عید او را، شب یلدای مرا (حکیم نزاری)

****

روز رویش چو برانداخت نقاب شب زلف

گفتی از روز قیامت شب یلدا برخاست (سعدی)

****

برآی ای صبح مشتاقان اگر نزدیک روز آمد

که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم (سعدی)

****

نظر به روی تو هر بامداد نوروزی‌ست

شب فراق تو هر شب که هست یلدایی‌ست (سعدی)

***

روز فراق تو که نبینم جمال تو

با من حکایت شب یلدا کند همی (ادیب صابر)

****

دوستان را تا به اقبال تو شب‌ها روز شد

روزهای دشمنان تو شب یلدا شدند (ادیب صابر)

****

دوشینه شبم بود شبیه یلدا

آن مونس غمگسار نامد عمدا

شب تا به سحر ز دیده دُر می‌سفتم

می‌گفتم رب لاتذرنی فردا (مهستی گنجوی)

****

شب محنت من ز امداد فکرت

درازی شب‌های یلدا گرفته (انوری)

****

هر شبی در غم هجرت شب یلداست مرا

که به سالی به جهان یک شب یلدایی هست (امیرخسرو دهلوی)

****

شب هجرانت، ای دلبر، شب یلداست پنداری

رخت نوروز و دیدار تو عید ماست پنداری (اوحدی)

****

شام هجران تو تشریف به هر جا ببرد

در پس و پیش هزاران شب یلدا ببرد (وحشی بافقی)

****

ای دل مسکین برآید آفتاب روز وصل

غم مخور خوش باش کاین شب‌های یلدا بگذرد (جهان ملک خاتون)

****

بر من و یاران شب یلدا گذشت

بس‌که ز زلف تو سخن رفت دوش (قاآنی)

****

کوته نمی‌شود شب یلدای غربتم

گر دست من به دامن صبح وطن رسد (صائب تبریزی)

منبع: الف

کلیدواژه: شب یلدا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۶۹۸۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

منچستریونایتد و یک دهه اشتباه در سیاست های نقل و انتقالاتی! (زیرنویس فارسی)

از زمان خداحافظی سر الکس فرگوسن از جمع شیاطین سرخ، منچستریونایتد هر گز نتوانسته در لیگ برتر انگلستان به قهرمانی دست یابد که کارشناسان یکی از دلایل اصلی آن را اشتباهات مدیران باشگاه در نقل و انتقالات می‌دانند.

دانلود (26.4MB)

دیگر خبرها

  • ۱۳ کتاب پرفروش شعر در نمایشگاه کتاب
  • بحران ادبیات داریم
  • زیباترین شعر‌ها از شاعران بزرگ و معاصر درباره معلم به مناسبت روز معلم
  • مرکز رصد فرهنگی کشور: ۶۵ درصد از مردم در خانه دیوان حافظ دارند
  • مدرسه ملی روایت در سمنان افتتاح شد
  • منچستریونایتد و یک دهه اشتباه در سیاست های نقل و انتقالاتی! (زیرنویس فارسی)
  • اختصاصی: بردیا مصدوم شد، نظر صابر تغییر کرد!
  • برج آزادی رنگ و بوی خلیج فارسی گرفت (عکس)
  • لایروبی کانال آب‌های سطحی شهرک سعدی
  • فال محمدرضا پهلوی هنگام افتتاح آرامگاه جدید سعدی | تصویر